ΜΕΓΑΛΩΝΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΑΝΕΞΆΡΤΗΤΟ ΠΑΙΔΙ

Είναι σημαντικό να αναθρέψουμε ένα ανεξάρτητο παιδί. Το παιδί μπορεί να μάθει το περιβάλλον αλλά και τον εαυτό του πολύ καλύτερα εάν του δοθεί χώρος και καθοδήγηση για το πως μπορεί να είναι ανεξάρτητο. Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, το παιδί πρέπει να μάθει να νιώθει ασφαλή και συνδεδεμένο με τους γονείς του ακόμη και όντας σε απόσταση από αυτούς. Όπως και με τόσες πολλές πτυχές της πειθαρχίας, είναι ένα ζήτημα ισορροπίας – είναι εξίσου σημαντικό να δώσουμε αρκετό χώρο στο παιδί να γίνει ένα ανεξάρτητο, διατηρώντας ταυτόχρονα τη σύνδεση μαζί του και θέτοντας υγιή όρια.

Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν διάφοροι τρόποι που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένας γονιός ώστε να προωθήσει την ανεξαρτησία του μικρού του παιδιού.

Παίξτε παιχνίδια τύπου κρυφτό όπου είστε εκτός του οπτικού πεδίου του παιδιού

Αυτό το παιχνίδι μπορείτε να ξεκινήσετε να το παίζετε με το παιδί σας από την ηλικία των εννέα μηνών, ή και νωρίτερα σε κάποιες περιπτώσεις. Ο στόχος είναι να ‘λείπετε’ από την αντίληψή του για όλο και περισσότερο χρονικό διάστημα και μετά να εμφανίζεστε ώστε να εδραιωθεί η αίσθηση της ασφάλειας και της σιγουριάς ότι θα επιστρέψετε. Όταν το παιδί είναι αρκετά μικρό μπορείτε απλά να καλύπτετε το πρόσωπό σας με τα χέρια και να τα ανοίγετε πάλι, συνδυάζοντάς το με κυνηγητό. Αργότερα, το παιδί μπορεί να καλύπτει τα μάτια του κι εσείς να κρύβεστε πίσω από κάποιον καναπέ ώστε να νιώσει την απουσία σας πιο έντονα. Σταδιακά, θα εμφανίζεστε με όλο και περισσότερη χρονική καθυστέρηση. Έτσι το παιδί θα αρχίσει να νιώθει πως, ότι και να γίνει, ο γονιός θα επιστρέψει και ότι είναι ασφαλή.

Δοκιμάστε τον σταδιακό αποχωρισμό

Η καλύτερη έκβαση για την ανάπτυξη ανεξαρτησίας, καθώς και πειθαρχίας ενός παιδιού, έχει αποδειχθεί πως είναι όταν το παιδί επιλέγει να απομακρύνεται από τον γονιό του σταδιακά και στο σημείο που νιώθει το ίδιο άνετα την προκειμένη περίοδο ανάπτυξής του. Πολλές φορές, παρόλα αυτά, λόγω διαφόρων συνθηκών της καθημερινότητας, ο γονιός καλείται να αποχωριστεί το παιδί του πριν το ίδιο νιώσει έτοιμο για κάτι τέτοιο. Καλό θα ήταν, λοιπόν, να βρείτε χρόνο ώστε η απουσία σας να αυξάνεται σταδιακά. Την μία μέρα μπορείτε να λείψετε για 15 λεπτά. Επαναλάβετε το ίδιο χρονικό διάστημα απουσίας μέχρι το παιδί να νιώσει άνετα και να καταλάβει πως θα επιστρέψετε. Μετά μπορείτε να προσθέτετε 5 με 10 λεπτά στην απουσία σας, ανάλογα με την αντίδραση που παρατηρείτε κάθε φορά,

Πολλές από τις σύγχρονες θεωρίες σχετικά με την πειθαρχία επικεντρώνονται τόσο πολύ στην προώθηση της ανεξαρτησίας που παραβλέπουμε την ανάγκη για ένα μικρό παιδί να συνεχίσει μια υγιή εξάρτηση από τον γονιό του, προσπαθώντας, εκ τούτου, να του την κόψουμε με βάναυσο και απότομο, για το παιδί, τρόπο. Προσπαθήστε να εδραιώσετε τη λεπτή ισορροπία μεταξύ της διατήρησης της σύνδεσης σας με το παιδί σας και την ενθάρρυνση της αυτάρκειας.

Ενημερώστε το παιδί για απουσία σας

Πολλοί γονείς των οποίων τα παιδιά αγχώνονται όταν αυτοί φεύγουν, προσπαθούν να ‘το σκάσουν’ χωρίς τα παιδιά τους τους αντιληφθούν. Αυτό, όμως, ενισχύει την ανασφάλεια που νιώθουν. Αντί αυτού, χρησιμοποιήστε φράσεις όπως “η μαμά/ο μπαμπάς πάει δουλειά τώρα”, “αντίο”, “θα τα πούμε σύντομα”, κτλ. Καθ’ αυτόν τον τρόπο δεν θα νιώσει ποτέ ότι υπήρξε καμία αρνητική ‘έκπληξη’. Εάν φεύγετε κρυφά όταν το ίδιο περνάει όμορφες στιγμές με την γιαγιά, την νταντά, κτλ., το παιδί μαθαίνει πως δεν μπορεί να επικεντρωθεί στις όμορφες στιγμές και να περάσει ωραία γιατί μετά κάτι κακό γίνεται – χάνει τους γονείς του! Ενημερώνοντας το παιδί σας για την απουσία σας, το βοηθάτε να ξέρει τι γίνεται ανά πάσα στιγμή. Έτσι μπορεί να αναπτύξει εμπιστοσύνη προς τους γονείς του ότι θα κρατήσουν τον λόγο τους και για την επιστροφή τους.

Αντικαταστήστε την οπτική επαφή με φωνητική επαφή (σταδιακά)

Εάν το παιδί σας παίζει στο διπλανό δωμάτιο, εκτός του οπτικού σας πεδίου, και να αρχίσει να σας αναζητά, αντί να ανταποκριθείτε αμέσως στην ανάγκη του να σας δει κοντά του, δοκιμάστε πρώτα να του πείτε “Έρχομαι!”. Έτσι θα μάθει να περιμένει και πως, όταν το χρειαστεί, ο γονιός του θα είναι παρών.

Επιτρέψτε στο παιδί σας να βρει μόνο του τρόπους να λύσει προβλήματα, όπου αυτό είναι ασφαλές.

Εξερευνώντας τον χώρο, είναι σύνηθες τα μικρά παιδιά να κολλήσουν σε επισφαλείς θέσεις. Το ένστικτο προστασίας όλων των γονιών είναι να βοηθήσουν το παιδί να βγει από αυτή τη κατάσταση, βγάζοντάς το οι ίδιοι από εκεί. Μερικές φορές, είναι καλό να ωθήσουμε το παιδί να προσπαθήσει το ίδιο να ‘σώσει’ τον εαυτό του, ενθαρρύνοντάς το από τα παρασκήνια. Όταν τα παιδιά λάβουν το μήνυμα ότι ο γονιός τα εμπιστεύεται να επιλύσουν τα δικά τους διλήμματα, τους βοηθά να αναπτύξουν μια αίσθηση της αυτάρκειας.

Παρατηρήστε τι συμβαίνει τις ημέρες που το παιδί παρουσιάζει άγχος αποχωρισμού.

Υπάρχουν φορές που τα παιδιά μπορεί να νιώθουν πιο έντονα την ανάγκη για προσκόλληση. Είναι σημαντικό να εξετάσουμε γιατί μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Το παιδί, παραδείγματος χάριν, μπορεί να νιώθει άρρωστο. Μπορεί να νιώθει παραμελημένο. Μπορεί να αντιδράει γιατί έχει βιώσει περισσότερη απουσία από τους γονείς του απ’ ότι μπορεί το ίδιο να αντέξει την προκειμένη περίοδο. Περάστε χρόνο μαζί, και έτσι θα το βοηθήσετε να ξανανιώσει συνδεδεμένο μαζί σας ώστε να μπορεί να ανεχτεί την απουσία σας ξανά στο μέλλον.

Ενθαρρύνετε τη σύνδεση του παιδιού σας με άλλους σημαντικούς ενήλικες

Παππούδες και γιαγιάδες, φίλοι της οικογένειας, νταντάδες, θείοι και θείες, και γενικά άτομα που έρχονται τακτικά σε επαφή με την οικογένειά σας μπορούν να βοηθήσουν το παιδί σας να μάθει ότι μπορεί να νιώθει ασφάλεια και με άλλους ενήλικες, εκτός των γονιών του. Προσκαλέστε σημαντικούς άλλους στη ζωή του παιδιού σας έτσι ώστε να γνωρίζουν πως, όταν σας αποχωρίζονται, υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι στον περίγυρό τους που μπορούν να τα στηρίξουν.

Να θυμάστε πως η συμπεριφορά ενός παιδιού είναι πιο δύσκολη και επηρεάζεται αρκετά όταν αυτό κάνει τη μετάβαση από το ένα αναπτυξιακό στάδιο στο επόμενο. Για την διευκόλυνση της μετάβασης αυτής, δείξτε του κατανόηση και έτσι θα μειωθούν και τα πειθαρχικά προβλήματα που μπορεί να προκύπτουν κατά καιρούς.

Προωθήστε την αλληλοεξάρτηση μαζί με την ανεξαρτησία

Πολλές θεωρίες ανατροφής παιδιών προωθούν ως πρωταρχικό στόχος την απόλυτη ανεξαρτησία του παιδιού. Ενώ αυτός είναι βασικός στόχος, ο οποίος σίγουρα συμβάλει στην υγιή ανάπτυξη ενός παιδιού, είναι εξίσου σημαντικό το παιδί να μάθει πως να ζητάει βοήθεια και πως να συνδέεται με τους άλλους. Τα 3 στάδια που οδηγούν στην ανάπτυξη ενός υγιούς ατόμου είναι τα εξής:

1. Εξαρτημένο παιδί: ‘Κατάφερέ το εσύ για εμένα’ (ηλικίες κάτω του 1ος έτους).
2. Ανεξάρτητο παιδί: ‘Το καταφέρνω μόνος μου’. (αναπτύσσεται γύρω στα 2 χρόνια).
3. Αλληλεξάρτητο παιδί: ‘Το καταφέρνουμε μαζί’. Αυτό είναι το πιο ώριμο στάδιο. Το παιδί ξέρει ότι έχει την δυνατότητα να βρει λύσεις και μόνο του, μα ταυτόχρονα έχει τη σοφία να ζητήσει βοήθεια για να το κάνει καλύτερα.

Μάθετε στο παιδί σας να παίζει μόνο του

Ένα κομμάτι της ανεξαρτησίας και της αυτοπειθαρχίας ενός παιδιού είναι η δυνατότητά του να απολαύσει το παιχνίδι και μόνο του. Πριν κλείσει τους 18 μήνες, το παιδί επιδιώκει να παίξει μόνο του μόνο σε κάποιες τυχαίες περιστάσεις ενώ ταυτόχρονα τσεκάρει αν ο γονιός του είναι κάπου εκεί κοντά. Αργότερα, στην φάση που τα παιδιά ξεκινάνε να θέλουν να διαμορφώσουν την δική τους πορεία (1.5 με 2 ετών), είναι σημαντικό να τα αφήσουμε να το κάνουν, όπου αυτό καθίσταται ασφαλές. Πολλές φορές, οι γονείς προσκαλούνται και οι ίδιοι πάνω από τα παιδιά τους, δίνοντας τους έτσι την εντύπωση πως δεν τα εμπιστεύονται να κάνουν τα δικά τους βήματα για να ανακαλύψουν τον κόσμο γύρω τους. Αυτό μπορεί να τα κάνει να καθυστερήσουν να αναπτύξουν την ανεξαρτησία τους. Δώστε τους, λοιπόν, ευκαιρίες να παίξουν και να ανακαλύψουν μόνα τους!